گونه هاى تأکید در قرآن

author

  • محمدحسن ربانى
Abstract:

 انواع تأکید در قرآن به همراه نمونه قرآنى، آن به تفصیل آمده است. »تأکید« و کاربرد آن در قرآن، از جمله مباحث علوم قرآنى است که مفسّران و بلاغت شناسان بدان پرداخته‌اند. در این زمینه دو دیدگاه عمده مطرح شده است، گروهى بر این باورند که تأکید در قرآن و روایات وجود ندارد، زیرا بازگشت تأکید به تکرار است و تکرار، لغو است. برخى دیگر معتقدند از آنجا که قرآن به زبان قوم خود نازل شده و خارج از سبک و روش عرب نیست، و تأکید در کلام عرب معمول و رایج است، بنابراین تأکید در قرآن نیز کاربرد دارد، و یکى از شاخصهاى مهم بلاغت قرآن به شمار مى‌رود، زیرا در آن فواید بسیارى نهفته است. نویسنده این مقاله بر اساس دیدگاه دوم، پس از ذکر تفاوت مراتب تأکید و گونه‌هاى آن، روشهاى تأکید به کار رفته در قرآن را همراه با مثالهاى گوناگون آورده است. تأکید معنوى که با واژگانى چون: کلّ، اجمع، کلا، کلتا، نفس و عین صورت مى‌گیرد و فایده آن دفع توهّم مَجاز بودن، افاده عموم و شمول نسبت به همه افراد یک مفهوم و نیز نبود حذف و سهو و نسیان است. قسم دوم، تأکید لفظى است که همان تکرار لفظ اول است. تأکید با قسم، بدل، عطف، وصف، حروف جرّ و حروف تأکید، از گونه‌هاى دیگر تأکید است. نیز شیوه‌هاى بلاغى گوناگونى همانند عدول از فعل امر به استفهام، التفات، استفاده از اسم ظاهر به جاى ضمیر، عدول از جمله فعلیه به اسمیه، تقدیم ماحقّه التأخیر و... از روشهاى دیگر تأکید است که در قرآن، فراوان به کار رفته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

گونه های تأکید در قرآن

انواع تأکید در قرآن به همراه نمونه قرآنی، آن به تفصیل آمده است. »تأکید« و کاربرد آن در قرآن، از جمله مباحث علوم قرآنی است که مفسّران و بلاغت شناسان بدان پرداخته اند. در این زمینه دو دیدگاه عمده مطرح شده است، گروهی بر این باورند که تأکید در قرآن و روایات وجود ندارد، زیرا بازگشت تأکید به تکرار است و تکرار، لغو است. برخی دیگر معتقدند از آنجا که قرآن به زبان قوم خود نازل شده و خارج از سبک و روش عرب ...

full text

ترادف در واژه هاى قرآن

 بحثى درباره واژه‌هاى مترادف در قرآن است. نویسنده پس از گزارشى مختصر از تاریخچه ترادف در میان لغویان و مفسّران و فقها به تعریف ترادف در لغت پرداخته و وقوع ترادف در زبان عربى را از دیدگاه موافقان و مخالفان مورد نقد و بررسى قرار داده است. سپس عوامل پیدایش ترادف در زبان عربى را بر شمرده و فرق ترادف و تأکید و عطف دو مترادف بر یکدیگر را با استناد به آیات قرآن ذکر کرده است. در ادامه وقوع ترادف در قرآن...

full text

ارزیابى معجم ‏هاى موضوعى قرآن (بخش نخست)

این مقاله به معرفى و ارزیابى معجم هاى موضوعى قرآن مى پردازد. نویسنده نخست از ضرورت معجم موضوعى سخن گفته سپس اهداف معجم نویسى موضوعى را مطرح مى کند. آنگاه پیشینه معجم هاى موضوعى را به صورت فشرده بررسى مى کند و سپس معجم ها و فرهنگ هاى موضوعى قرآن را که به زبان عربى و فارسى منتشر شده است به صورت جداگانه بررسى و ارزیابى کرده نقاط قوت و ضعف آنها را بیان مى کند و در پایان به ارزیابى «فرهنگ قرآن» فراه...

full text

تناسب و ارتباط میان سوره هاى قرآن

 نویسنده، نخست دو نظریه موافق و مخالف در زمینه تناسب و ارتباط میان سوره‌هاى قرآن را مطرح کرده و سپس برخلاف دیگران که به صورتى کلى تناسب سوره‌ها را بررسى کرده‌اند، به صورت میدانى به پیوندهایى که میان دو سوره موجود است، پرداخته و راه مقایسه‌گرى میان دو سوره همجوار و تدبّر در نقطه‌هاى اشتراک میان آن دو را در پیش گرفته است. در ادامه، انواع ارتباط میان سوره‌ها را درچهار محور خلاصه کرده که عبارتند از:...

full text

گونه هاى تأثیر اخلاق در فقه و اجتهاد

بررسى بیرونى و فلسفى علم فقه و شیوه اجتهاد را از زوایاى گوناگونى میتوان به انجام رساند. یکى از آنها بررسى تأثیرى است که علم اخلاق و خصلت هاى اخلاقى میتواند بر فقه و اجتهاد داشته باشد. در این مقاله تلاش شده است تا صورت هاى مختلف نقش علم اخلاق, آموزه هاى اخلاقى, خصلت هاى اخلاقى در فقه, اجتهاد و افتا, در نگاهى اجمالى بررسى, و پیامدها و تأثیرهاى احتمالى آن به صورت مستند نشان داده شود. این مقاله در ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 35-36

pages  296- 321

publication date 2003-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023